Dienbien.gov.vn - Những năm qua, việc bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc trên địa bàn thị xã Mường Lay cơ bản đã hoàn thành được các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, thu hút được sự quan tâm, ủng hộ, chung tay thực hiện của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân các dân tộc trên địa bàn thị xã.
Các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian được thị xã Mường Lay bảo tồn, duy trì và phát huy.
Thị xã Mường Lay nằm ở phía Bắc của tỉnh Điện Biên, nơi giáp ranh giữa hai tỉnh Điện Biên và Lai Châu. Thị xã có diện tích tự nhiên là 11.266,56 ha, với 3 đơn vị hành chính cấp xã, 38 tổ dân phố, bản, trong đó có 4 bản vùng cao đặc biệt khó khăn; 11.488 nhân khẩu thuộc 9 dân tộc anh em cùng sinh sống (Thái, Kinh, Mông, Hoa, Tày, Nùng, Mường, Khơ Mú, Dao).
Những năm qua, để thực hiện công tác bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc, UBND thị xã tiếp tục phát huy giá trị của những di sản văn hóa đã được phục dựng; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục và phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội; tham gia các hoạt động bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc; nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” trên địa bàn thị xã.
Cụ thể, thị xã Mường Lay đã thực hiện đẩy mạnh tuyên truyền triển khai, thực hiện Đề án, xây dựng các chuyên mục, tin, bài viết về bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa các dân tộc của thị xã trên các phương tiện thông tin đại chúng như: Đài Truyền thanh - Truyền hình, trên Trang thông tin điện tử thị xã. Qua đó, đã góp phần quảng bá, giới thiệu về giá trị văn hoá tiêu biểu của các dân tộc trên địa bàn gắn với nhiệm vụ phát triển du lịch, tranh thủ sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền cơ sở, sự phối hợp tích cực của các tổ chức chính trị - xã hội, sự đồng tình ủng hộ của Nhân dân các dân tộc trong toàn thị xã.
Triển khai thực hiện Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, UBND thị xã đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn kịp thời kiểm tra, rà soát và sửa đổi, bổ sung hoàn chỉnh 100% tổ dân phố, bản về quy ước có nội dung vi phạm quyền con người, quyền công dân. Bên cạnh đó, đã xây dựng, làm cổng, gắn tên biển tổ dân phố, bản, bảng thông tin chỉ dẫn cho 7 bản văn hóa thuộc phường Na Lay, hoàn thành, nghiệm thu và đưa vào sử dụng từ ngày 16/8/2019. 100% xã, phường thực hiện tương đối tốt Quy ước việc cưới, việc tang và lễ hội theo quy định, một số hủ tục lạc hậu trong ma chay, cưới xin đang dần được loại bỏ. Mức hưởng thụ về văn hóa của người dân trên địa bàn được nâng cao, phong trào thể dục, thể thao được phát triển rộng khắp, các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian như: Tung còn, tó má lẹ, đi cà kheo, đánh tù lu... được bảo tồn, duy trì và phát huy. Toàn thị xã có 37 đội văn nghệ cơ sở, tổ chức biểu diễn 31 buổi phục vụ hơn 20.400 lượt người nghe và xem; duy trì hoạt động Câu lạc bộ văn hóa cơ sở tại phường Na Lay với 18 hội viên; 3 Câu lạc bộ văn hóa, thể dục, thể thao và du lịch cơ sở ở 3 xã, phường với 120 hội viên tham gia…. Qua đó, góp phần nâng cao sức khỏe và đời sống tinh thần cho người dân. Việc chi trả chế độ cho nghệ nhân được đảm bảo theo quy định; hoạt động nhà nghỉ lưu trú, các bản văn hóa trên địa bàn phường Na Lay, thị xã Mường Lay đảm bảo phục vụ cho khách du lịch nghỉ lưu trú tại bản.
Bên cạnh đó, việc dạy và học tiếng Thái trong trường THPT được chú trọng, trong năm học 2018 - 2019 có 307 học sinh và 2019 - 2020 có 310 học sinh học tiếng Thái. 100% học sinh tham gia học tiếng Thái hứng thú, yêu thích môn học; nắm được chữ viết và ngôn ngữ của dân tộc Thái. Qua đó, hình thành thái độ học tập tích cực, bồi dưỡng tình yêu tiếng mẹ đẻ, góp phần bảo tồn, phát triển bản sắc văn hóa dân tộc Thái trắng trên địa bàn.
Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn thị xã Mường Lay có 1 di tích Pú Vạp được công nhận xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh, đã giao cho UBND xã Lay Nưa và UBND phường Sông Đà quản lý theo quy định; Lễ Kin Pang Then năm 2019, Lễ hội đua thuyền Đuôi én thị xã Mường Lay lần thứ VI đều được tổ chức thành công.
Ông Chui Văn Thành - Phó Chủ tịch UBND thị xã Mường Lay cho biết: thời gian tới, thị xã tiếp tục thực hiện có hiệu quả Đề án tiếp tục bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc tỉnh Điện Biên gắn với phát triển kinh tế, xã hội năm 2020 phù hợp với điều kiện thực tế của thị xã, từng dân tộc. Phát huy vai trò các chủ thể văn hóa trong phát triển giá trị văn hóa các dân tộc, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu và tệ nạn xã hội. Giáo dục truyền thống yêu quê hương, đất nước, con người, lòng tự hào dân tộc, truyền thống đoàn kết toàn dân tộc, Phát triển văn hóa cơ sở thực sự trở thành nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao dân trí, đảm bảo quốc phòng, an ninh./.
Lan Phương