Dienbien.gov.vn - Là một trong những huyện nghèo nằm ở phía Đông Bắc của tỉnh Điện Biên, toàn huyện Tủa Chùa có 12 xã, thị trấn, 143 thôn, bản, tổ dân phố, trong đó có đến 11/12 xã là xã đặc biệt khó khăn. Chính vì thế đại đa số học sinh là con em dân tộc thiểu số (chiếm đến 95%). Học sinh có đặc điểm là nhút nhát, rụt rè, ngại giao tiếp; bên cạnh đó vốn tiếng Việt của các em rất nghèo nàn. Một số em tuy đã có khả năng giao tiếp cũng như học tập bằng ngôn ngữ tiếng Việt song vốn từ của các em cũng chưa được phong phú khiến quá trình dạy và học gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là ở cấp tiểu học.
Giờ học tiếng Việt của các em học sinh Trường tiểu học Sín Chải, huyện Tủa Chùa.
Xuất phát từ thực tế đó, với mục đích tăng cường tiếng Việt cho học sinh tiểu học là người dân tộc thiểu số trên địa bàn toàn huyện, đảm bảo cho các em có kỹ năng cơ bản trong việc sử dụng tiếng Việt để hoàn thành chương trình giáo dục tiểu học. Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) huyện Tủa Chùa đã tham mưu xây dựng kế hoạch, triển khai, tổ chức thực hiện việc dạy tăng cường Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số trên cơ sở Kế hoạch số 1454/QĐ-UBND ngày 17/11/2016 của UBND tỉnh Điện Biên về ban hành kế hoạch tăng cường tiếng Việt cho trẻ em mầm non, học sinh tiểu học vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025. Đồng thời tham mưu cho UBND huyện ban hành kế hoạch chi tiết thực hiện lộ trình của Đề án. Tổ chức chỉ đạo các đơn vị trường học chủ động nghiên cứu, triển khai kịp thời, nghiêm túc tinh thần chỉ đạo của các cấp với các hoạt động cụ thể như: tăng cường dạy học 2 buổi/ngày để học sinh có nhiều cơ hội cũng như thời gian giao tiếp bằng tiếng Việt với cô giáo và bạn bè; tăng thời lượng dạy môn Tiếng Việt lớp 1 từ 350 tiết lên 504 tiết với tất cả học sinh lớp 1 trên địa bàn huyện; chỉ đạo các đơn vị sắp xếp đội ngũ giáo viên tiểu học theo hướng ưu tiên bố trí giáo viên có kinh nghiệm, giáo viên cùng dân tộc thiểu số với trẻ, giáo viên đồng chủ nhiệm và đội cộng tác viên ngôn ngữ là người địa phương để hỗ trợ.
Bên cạnh đó, phòng GD&ĐT huyện Tủa Chùa đã chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, truyền thông phổ biến sâu rộng mục đích, ý nghĩa và sự cần thiết của Đề án nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, các bậc cha mẹ học sinh và cộng đồng đối với việc tăng cường tiếng Việt cho trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Huy động sự vào cuộc của các cấp, các ngành, chính quyền địa phương, các tổ chức xã hội vận động các gia đình người dân tộc thiểu số cho con em trong độ tuổi đến trường và học 2 buổi/ngày để trẻ có thời gian, cơ hội được tăng cường tiếng Việt. Đồng thời thiết kế và triển khai các chuyên mục trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm hỗ trợ cho các bậc cha, mẹ và cộng đồng trong việc tăng cường tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số.
Đi đôi cùng công tác tuyên truyền, phòng GD&ĐT huyện Tủa Chùa đã tăng cường học liệu, thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi; tiến hành bổ sung, thay thế, cung cấp thiết bị dạy học, đồ dùng đồ chơi, học liệu phần mềm dạy học tiếng Việt phù hợp cho tất cả các lớp. Đặc biệt quan tâm đến các điểm trường đặc biệt khó khăn có trẻ em người dân tộc thiểu số, phục vụ việc tăng cường tiếng Việt. Xây dựng và bảo đảm duy trì môi trường tiếng Việt trong tất cả các cơ sở giáo dục Tiểu học có trẻ em người dân tộc thiểu số.
Một trong những giải pháp quan trọng được phòng GD&ĐT huyện Tủa Chùa đẩy mạnh thực hiện chính là nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, đội ngũ giáo viên, bồi dưỡng đội ngũ cộng tác viên hỗ trợ ngôn ngữ cho học sinh dân tộc thiểu số. Trong đó tập trung vào công tác tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên dạy học sinh người dân tộc thiểu số; khai thác sử dụng tài liệu, học liệu, tranh ảnh, băng đĩa về tăng cường tiếng Việt. Đặc biệt quan tâm tới công tác quản lý dạy học tại điểm trường lẻ, nghiệp vụ, kỹ năng dạy học lớp ghép; bồi dưỡng tiếng dân tộc thiểu số cho giáo viên dạy học sinh người dân tộc thiểu số bằng hai hình thức bồi dưỡng cấp chứng chỉ tiếng dân tộc thiểu số và bồi dưỡng thường xuyên cho viên chức quản lý giáo dục, giáo viên về phương pháp sử dụng tiếng dân tộc trong dạy tăng cường tiếng Việt.
Trong hoạt động bổ trợ cho việc rèn kĩ năng nói tiếng Việt và khả năng giao tiếp trong môi trường tiếng Việt, đơn vị đã thường xuyên chỉ đạo các trường tổ chức cho học sinh tham gia các môn học tự chọn, các hoạt động xã hội, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, câu lạc bộ, hoạt động ngoại khóa; xây dựng môi trường giao lưu tiếng Việt để học sinh dân tộc có cơ hội tăng khả năng giao tiếp với bạn bè, thầy cô bằng tiếng Việt. Tổ chức các hội thi như thi giao lưu tiếng Việt, thi văn nghệ, thi rung chuông vàng... và các cuộc thi tìm hiểu, giới thiệu về lễ hội đặc sắc của dân tộc mình như múa khèn, múa xoè và các trò chơi đánh tu lu, ném còn...
Kết quả cho thấy trong năm học 2017 - 2018, số lượng học sinh sau khi học hết lớp 1 phần lớn các em có kỹ năng đọc to, rõ ràng, đảm bảo tốc độ quy định, nắm chắc hệ thống cấu trúc ngữ âm tiếng Việt, phát âm chuẩn, kĩ năng nghe viết đảm bảo, nắm chắc được luật chính tả, số lượng học sinh này đạt trên 90% theo chuẩn của Bộ GD&ĐT quy định. Đồng thời học sinh cũng đã được rèn luyện nhiều hơn về kỹ năng nghe, nói, kỹ năng đánh giá, kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp đặc biệt là vốn từ được mở rộng… Qua đó đã góp phần thúc đẩy hiệu quả công tác dạy và học trên địa bàn toàn huyện./.
Thanh Tâm